HERKESİN BİR DUYGUSU VARDIR ADLI REHBERLİK VE OYUN, SANAT, TÜRKÇE İLE BÜTÜNLEŞTİRİLMİŞ BÜYÜK VE KÜÇÜK GRUP ETKİNLİĞİ

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (2012)

REHBERLİK DERSİ ETKİNLİK PLANI

Etkinliğin Adı	HERKESİN BİR DUYGUSU VARDIR
Etkinlik türü	Rehberlik ve Oyun, Sanat, Türkçe ile Bütünleştirilmiş Büyük ve Küçük Grup Etkinliği
Yaş Grubu	48-66 ay
Etkinliği Hazırlayan	Uzman Psikolojik Danışman Mahmut BEKTAŞ
Yeterlilik Alanı- Kazanım ve Açıklaması	Yeterlilik Alanı: KENDİNİ KABUL Kazanım No: 27 BİR OLAY YA DA DURUMLA İLGİLİ DUYGULARINI AÇIKLAR. Açıklaması: Bir olay ya da durumla ilgili olarak duygularını fark etmesi, duygusunun nedenlerini sorgulaması, bunu uygun yollarla ifade etmesi beklenmektedir. Gerek sınıf ortamında gerekse aile ortamında rahatsız olduğu olay ya da durumda öncelikle duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ifade etmesinin kişiler arası ilişkileri olumlu yönde etkileyeceği vurgulanmalıdır. Bununla ilgili sınıf ortamında çeşitli drama çalışmaları yapılarak yaşantısına aktarması sağlanmalıdır. Çocukların yaşadığı olay, durum ya da herhangi bir kişinin davranışı ile ilgili yaşadığı kendisini mutlu eden duyguları da ifade etmesinin önemi vurgulanmalıdır. Örneğin; kendisine yardım edildiğinde – bana yardım ettiğin için çok mutlu oldum- demesi gibi. Kazanım No: 28 TEMEL DUYGULARIN (MUTLU, ÜZGÜN, KIZGIN, KORKU, ŞAŞKINLIK) DIŞINDAKİ DUYGULARIN NELER OLDUĞUNU SÖYLER. Açıklaması: Bireylerin, kendini kabul ve kendini ifade etmede, başkaları ile kurduğu ilişkilerde duyguları fark etmesi, anlamlandırması iletişimini ve ilişkilerini güçlendirir. Temel duyguların dışındaki duyguları fark etmesi, bunu iletişimine ve ilişkilerine yansıtması çocuğun kendini daha doğru ifade etmesini, başkalarını da daha doğru anlamasına temel oluşturur. Burada temel duyguların dışında şaşkınlık, kırgınlık, heyecan, öfke, gurur, alınganlık, hayranlık, hüzün, sevinç, şefkat vb. duyguların olduğunu da bilmesi beklenmektedir.
Etkinliğin Okul Öncesi Programı (2012) Kazanımları ve Göstergeleri	BİLİŞSEL ALAN Kazanım 19. Problem durumlarına çözüm üretir. (Göstergeleri: Problemi söyler. Probleme çeşitli çözüm yolları önerir.  Probleme yaratıcı çözüm yolları önerir.) DİL ALANI Kazanım 5. Dili iletişim amacıyla kullanır. (Göstergeleri: Konuşma sırasında göz teması kurar. Jest ve mimikleri anlar. Konuşurken jest ve mimiklerini kullanır. Konuşmayı başlatır. Konuşmayı sürdürür. Konuşmayı sonlandırır. Konuşmalarında nezaket sözcükleri kullanır. Sohbete katılır. Konuşmak için sırasını bekler. Duygu, düşünce ve hayallerini söyler. Duygu ve düşüncelerinin nedenlerini söyler.) SOSYAL-DUYGUSAL ALAN Kazanım 3. Kendini yaratıcı yollarla ifade eder. (Göstergeleri: Duygu, düşünce ve hayallerini özgün yollarla ifade eder.) Kazanım 4. Bir olay ya da durumla ilgili olarak başkalarının duygularını açıklar. (Göstergeleri: Başkalarının duygularını söyler. Başkalarının duygularının nedenlerini söyler. Başkalarının duygularının sonuçlarını söyler.) Kazanım 5. Bir olay ya da durumla ilgili olumlu/olumsuz duygularını uygun yollarla gösterir. (Göstergeleri: Olumlu/olumsuz duygularını sözel ifadeler kullanarak açıklar. Olumsuz duygularını olumlu davranışlarla gösterir.) Kazanım 15. Kendine güvenir. (Göstergeleri: Grup önünde kendini ifade eder. Gerektiği durumlarda farklı görüşlerini söyler.)
Materyaller	bol miktarda gazete ve dergiler, küçük kağıt tabak veya çocuk başına daire şeklinde bir kağıt, boya kalemleri, el aynası, karton kağıtlar, makas, yapıştırıcı, farklı müzik türlerinin içinde yer aldığı bir müzik cd’si.
Sözcükler
Kavramlar	YÖN/ MEKÂNDA KONUM: aşağı-yukarı. Duygular: Mutlu, üzgün, korkmuş, kızgın, şaşkın.
Ortam
Etkinlik Süreci (Öğrenme Süreci) Öncesindeki Ön Hazırlık	Öğretmen öğrencilerden bir gün önce evden bol miktarda gazete ve dergi getirmelerini ister.
Öğrenme Süreci	1.       Öğretmen öğrencilerin U biçiminde oturmalarını sağlar ve onlara bugün duygularımızı nasıl gösterdiğimiz hakkında bir etkinlik yapacaklarını söyler. Öğrencilere bugün kendilerini nasıl hissettiklerini sorun. Eğer onlardan cevap gelmezse, soruyu sorduğunuz öğrencinin yüzüne bakarak onun yüzüne uygun bir duygu söyleyin. Bana mutlu/üzgün/ korkmuş görünüyorsun. Üzgün ya da korkmuş musun? Seni daha iyi hissettirecek neler düşünebilirsin? Gibi sorular sorar. 2.       Öğrencilerin ayağa kalkmalarını ve sınıf içinde yürümelerini ister. Şimdiki oyunlarının isminin “duygu yürüyüşü” olduğunu söyler. Öğrencilere şimdi bir öykü anlatacağını ve bu öyküdeki kişinin duygusuna göre öğrencilerin de yürümelerini ister. (Not: Bu oyun lideri takip et oyununa çok benzer). ·         "Okula gelirken yolda büyük bir kelebek gördüm ve bu beni çok mutlu etti” (herkes büyük bir gülümseme ile yürür!) ·         "Ama sonra yağmur başladı ve benim şemsiyem yoktu ve bu beni kızdırdı." (herkes yürürken kızgın bir şekilde ve daha fazla ıslanmamak için hızlı adımlarla yürür). ·         Ormanda yürürken birden karşıma bir ejderha çıktı ve çok korktum. (herkes korkmuş bir şekilde yürür). ·         Ejderhadan kaçarken ayağım taşa takıldı ve aşağı doğru yuvarlandım. Dizim kanıyor. Canım çok acıyor. (herkes canı çok yanmış ve acı çekiyormuş gibi yürür.). 3.       Bir süre sonra bir ses duydum. Bu annemin sesiydi ve bana “hadi kalk okul vakti geldi” diyordu. Oh be meğer hepsi bir rüyaymış. Rüyama çok şaşırdım. (herkes şaşkın bir şekilde yürür). 4.       Şimdi ki oyunun adı Duygu Paraşütü. (Bu oyun duygu yürüyüşüne benzeyen bir oyundur, ya da balon şişirme oyununa da benzetilebilir).  Öğrencilere kendilerinin bir paraşüt olduğunu hayal etmeleri söylenir. ·         Paraşüt Yavaş yavaş yukarı yükselir. Yavaş yavaş aşağı iner. Paraşüt tekrar yukarı çıkar bu sefer çok öfkelidir. Yukarı çıkarken hem çok öfkeli hem de çok hızlıdır. Şimdi de tekrar aşağıya iniyor ama gene çok öfkeli ve çok hızlı. ·         Paraşüt şimdi tekrar yukarı çıkıyor ama bu sefer çok korkmuş, korkmuş bir şekilde yukarı çıkıyor ve aşağı iniyor. ·         Paraşüt tekrar yukarı çıkıyor ama bu sefer çok mutlu. Mutlu bir şekilde yukarı çıkıyor ve aşağı iniyor. ·         Paraşüt tekrar yukarı çıkıyor ama bu sefer çok üzgün. Üzgün bir şekilde yukarı çıkıyor ve aşağı iniyor. ·         Paraşüt son olarak tekrar yukarı çıkıyor ama bu sefer çok mutlu. Mutlu bir şekilde yukarı çıkıyor ve aşağı iniyor. 5.       Öğretmen çocuklara birer ayna dağıtır ve aynalarına bakmalarını ister. Aynada kendi yüzlerini incelemelerini ister. Mutlu bir yüz yapmaları istenir. Bu mutlu yüze aynada baksınlar. Daha sonra üzgün, korkmuş, sinirli bir yüz yapmaları istenir. 6.       Öğretmen şimdi de hep birlikte başka bir oyun oynayacaklarını söyler.  (Öğretmene not: Bu oyunun orijinal ismi Simon der kidir. Bunun yerine öğretmen kendi ismini de kullanabilir (örneğin Mahmut der ki, mutlu oldun).). ·         Öğrenciler bir daire içinde yürürler. Öğretmen “Mahmut der ki herkes üzgün olsun, sevinçli olsun, telaşlı olsun, korksun” vb duyguları söyler. Öğrencilerden de söylenen yönerge doğrultusunda hareket etmeleri istenir. Daha sonra öğretmen diğer çocuklardan da ebe olmalarını ister. Ortaya geçen gönüllü kendi ismiyle başlayan şöyle bir cümle kurar (Azra der ki herkes şaşkın olsun vb.) 7.       Öğretmen çocukların evden getirdikleri plastik tabakları ya da kendi hazırladığı daire şeklindeki kartonları kullanarak bir duygu maskesi yapacaklarını söyler. Öğrenciler gruplara ayrılarak her gruba bir duygu verilir. Öğrencilerin de bu duygunun maskesini yapmaları sağlanır. Maske yapımında değişik atık malzemelerden de yararlanılabilir. Daha sonra hazırlanan bu maskeler sınıfça incelenir. Maskelerin hakkında konuşulur. Öğrenciler sırayla istedikleri bir maskeyi yüzlerine takarlar, diğer öğrencilerden de onun duygusunun ne olabileceğini tahmin etmeleri istenir. 8.       Farklı müzik türlerinin olduğu bir cd açın ve çocuklardan ortaya gelip dans etmelerini isteyin. Kendilerini nasıl hissediyorlarsa o şekilde dans etsinler. Çocuklara bu yıl popüler olan birkaç şarkıyı dinletebilirsiniz. Bu şarkılar sırasında kendilerini nasıl hissettiklerini, hangi duyguların bu parçada geçtiğini sorabilirsiniz. 9.       Öğrencilerden tekrar masalarına oturmaları istenir. Öğrenciler resim kağıtlarını ve boya kalemlerini çıkarırlar. Öğrencilere önceden farklı müzik türlerinin olduğu ve farklı tempolarda parçaların yer aldığı bir müzik cd’si dinletilir. Cd’deki her bir parça sırayla dinletilir ve onlara da bu sırada müzikte kendilerini nasıl hissediyorlarsa o şekilde resim yapmaları istenir. Örneğin, öfkeli, heyecanlı, sevinçli, üzgün, telaşlı vb. 10.    Çocuklara evden getirdikleri tüm gazete ve dergileri sınıfın ortasına yaymaları istenir. Önce bu gazete ve dergileri incelemeleri sağlanır. Daha sonra da gazete ve dergilerde ne gördükleri sorulur. Buralarda ne gibi haberler ve yazılar olabileceği hakkında konuşmalar yapılır. Öğretmen bir gazeteyi alır ve bu gazetedeki sayfa isimlerini onlara söyler (spor, ekonomi, politika, yaşam vb:). Öğretmen daha sonra öğrencilerden bu gazete ve dergilerdeki mutlu ve sevinçli bir insanın resmini bulmalarını ve bunu dikkatlice kesmelerini ister. Tüm mutlu ve sevinçli yüzleri bir araya toplar ve bunları kartona öğrencilerle birlikte yapıştırır. Sonraki aşamada öğretmen sırayla diğer duyguları da söyler ve öğrencilerden bu duyguları gösteren resimleri kesmelerini ister. Bu resimler de bir araya getirilerek her bir duygu ayrı bir kartona yapıştırılır. Bu şekilde duygu kartonları hazırlanmış olur. Bu kartonlar bir araya getirilerek duygu duvarları oluşturulur. Öğrenciler bu duvarları incelerler ve resimler üzerine konuşurlar. Resimdeki kişi hangi duyguyu yaşıyordur? Neden? Acaba başından ne geçmiş olabilir? Türünden sorularla çocukların duyguların nedenleri hakkında düşünmeleri teşvik edilir. 11.    Öğretmen çocukların tekrar masalara oturmalarını ister. Çocuklardan sadece kendi duygularının resmini yapmaları istenir. Şu anda kendilerini nasıl hissediyorlar. Bunun resmini yapsınlar. Resimleri tamamlamaları için onlara biraz süre verin. Resimler tamamlandıktan sonra öğrencilere hangi duygunun resmini yaptıklarını sorun. Resimde neler olup bittiğini ikili gruplarda birbirlerine anlatmalarını sağlayın. Daha sonra bu resimlerden bir duygu kitapçığı hazırlayın. Tüm resimler bir araya getirilir ve öğretmen tarafından birleştirilir. Daha sonra da bu kitap elden ele dolaştırılarak incelenir. Günün sonunda bu duygu resimleri kitapçığı sınıf panosuna asılır ve velilerin incelemeleri sağlanır.
Değerlendirme	Öğrencilere bazen bazı insanların birden fazla duyguyu aynı anda yaşayabileceğini söyleyin. Şöyle bir açıklama yapabilirsiniz: Bir çocuk arkadaşları tarafından oyuna alınmadığı için kendini yalnız hissedebilir. Kendisini oyuna almayan ve onunla oynamak istemeyenlere kızmış olabilir. Bu durumu öğretmenine söylemek istediğinde öğretmeninin kendisine kızacağını düşünerek korkabilir. Bir arkadaşı ona doğru geldiğinde heyecanlanabilir” diyebilirsiniz. Sizce bu çocuğa nasıl yardım edebiliriz. Ne yaparsak o da mutlu olabilir? Öğrencilerin görüşlerini dinleyin. Uygun olanları taktir edin. Aşağıdaki soruları çocuklara sorarak onların bu durumda ne hissedebileceklerini açıklamalarına fırsat verin. §  Eğer arkadaşın seninle oyuncaklarını paylaşırsa kendini nasıl hissedersin? Ona ne dersin? §  Eğer arkadaşın seninle oyuncaklarını paylaşmazsa, kendini nasıl hissedersin? Ona ne dersin? §  Bir arkadaşınız size biraz önce yaptığınız resmin çok güzel olduğunu ve bu resmi çok sevdiğini söylerse, ne hissedersiniz? Ona ne dersiniz? §  Eğer bir arkadaşınız biraz önce tamamladığınız kulenizi gelip yıkarsa, kendinizi nasıl hissedersiniz? Ona ne dersiniz? §  Eğer birileri sana lakap takarsa ne hissedersin? Bu durumda ne yapman gerekir? §  Bugünkü etkinlikte neler yaptık? §  En çok hoşuna giden ne oldu? §  Bugün nelere üzüldün? Vb sorular sorulabilir.
Aile katılımı	Ailelere çocuklarıyla kendi yaşadıkları duygular hakkında konuşmaları istenir.
Uyarlama